Już-nie-krzywy uśmiech

Całe życie śmiałam się do połowy. Tak nie za mocno. Tak, że było widać, że się śmieję, ale nie raczyłam nikogo swoimi migdałkami. Nie że tego nie lubiłam – bardzo lubiłam i nadal lubię się śmiać.

Ale zawsze wstydziłam się swoich zębów.

Z zazdrością patrzyłam na kobiety, które mają piękne zęby i śmieją się tak, że widać im dziąsła. Które noszą piękne szminki podkreślające równy sznur białych zębów. Których twarz po prostu jaśnieje od pięknego uśmiechu. 

A potem patrzyłam w lustro.

M. i inni mówili, że nie jest źle, że oni nie widzą, żebym miała krzywe zęby. Kłamali. Znaczy kochani są, że kłamali, ale ja i tak swoje wiedziałam. Wiedziałam, bo widziałam.

Poza tym byłam już kiedyś u ortodonty i on też to widział. Miałam wtedy jakieś 10 lat i te same krzywe zęby. Mama zaprowadziła mnie do lekarza, który orzekł, że muszę nosić aparat. Wtedy ruchomy. Na dolne i górne zęby. Byłam już za stara na aparat darmowy (co za absurd), więc rodzice chcąc niechcąc wyłożyli spore pieniądze na inwestycję w moje uzębienie.

O dziwo, na początku aparat nosiłam regularnie. Zawsze na noc, często w dzień. Potem głównie na noc. A potem to już różnie było. Aparat sam mi w nocy wypadał (albo go wyciągałam przez sen, choć przed rodzicami zawsze upierałam się przy opcji nr 1). Nie mogłam z nim jeść, sepleniłam okrutnie. Zadziałała prosta zasada – jeśli coś ci przeszkadza – pozbądź się tego. W końcu jeden aparat gdzieś zgubiłam (sądzę, że do tej pory znajduje się gdzieś w domu, ponieważ nigdy nie wychodziłam z nim na zewnątrz, może więc przeżywa drugie życie za jakimś łóżkiem lub szafą) a drugi przestałam nosić. Zęby wcale nie były prostsze, bo i czas noszenia aparatu wcale długi nie był.

No i dalej żyłam z tym krzywym uśmiechem. Dalej zasłaniałam ręką usta, wstydząc się tego, co inni mogą zobaczyć. O aparacie stałym myślałam długo. Naprawdę długo. Jakoś od liceum. Wiedziałam jednak, że nie zrobię tego drugi raz rodzicom i jeśli kiedykolwiek go założę, zrobię to za swoje pieniądze. I tak to odwlekałam. Znajomi zakładali aparaty, ściągali je, świecili pięknym uśmiechem, a ja wciąż czekałam.

Decyzja

Najważniejsza jest decyzja. Jest to moment przełomowy, od którego już zaczyna się prawdziwa zmiana. Również dla mnie nadszedł w końcu ten moment. Miałam już faceta, z którym chcę spędzić życie, czułam się ze sobą dobrze. Zarabiałam swoje pieniądze. Ale to właśnie one sprawiły, że tak długo bujałam się z ostateczną decyzją o założeniu aparatu.

Umówmy się. To nie jest tania sprawa. Zwłaszcza dla studenta, który pracuje na pół etatu, dostaje marne stypendium naukowe i za rok bierze ślub, za który sam zapłaci. Ale niech Was to nie odstrasza. Warto.

Decyzja była dla mnie o tyle trudniejsza, że wiedziałam, że będę mieć aparat również na swoim weselu. Nie ściągnę go na jeden dzień, aparat jest wtedy do wyrzucenia. Co prawda są takie, co noszą aparat tylko rok, żeby w najważniejszym dniu mieć ładny uśmiech, potem jednak ich zęby wracają na swoje dawne miejsce. Sorry, natury tak szybko nie oszukasz. Trochę się zastanawiałam, ale M. pomógł mi w decyzji. Wiedział, że jest to dla mnie ważne. I namówił mnie. W aparacie też mogę wyglądać pięknie. Również na swoim ślubie. Uwierzyłam w to i przestałam się przejmować. 

Podjęłam decyzję.

Przed

Należy umówić się na konsultację i dowiedzieć jak to z Waszymi zębami jest, tzn. ustalić wstępnie plan działania. Jaki aparat, ile pieniędzy, co trzeba zrobić wcześniej. Na konsultację warto przyjść już ze zdjęciami RTG zębów (zdjęcie Pantomograficzne oraz Cefalometryczne), żeby ortodonta wiedział, na czym stoicie i jak poważna jest wada. Przed założeniem aparatu należy wyleczyć wszystkie chore zęby. Wszystkie. Nie ma zmiłuj. Jeśli od 7 lat nie byliście u dentysty, najwyższy czas się z nim przeprosić a nawet zaprzyjaźnić. Są szczęśliwcy, którzy dziur nie mają. Ci, którzy tak jak ja do nich nie należą, muszą przygotować się na kilka uroczych randek z patrzeniem sobie głęboko w oczy. Zdarza się, że jakiś ząb trzeba wyrwać, tak więc czas przed założeniem aparatu może się przeciągnąć. Jak już wyleczycie wszystkie zęby, można przejść do pobrania wycisku oraz zakładania „gumek rozpychających”.

Wycisk to coś na kształt modeliny wkładanej do buzi. Na nim wyciśnięty zostaje każdy krzywy (i nie) ząb. Po kilku miesiącach fajnie widać na nich różnicę w układzie :) Zaleca się wstrzymanie od posiłku na jakieś 2 godziny przed pobraniem wycisków. Ja tak nie miałam, ale niektórym zdarza się odruch wymiotny. Ot, mała przygoda! Gumki rozpychające służą do delikatnego „odseparowania” szóstek (to na nie najczęściej zakładany jest aparat) tak, by tydzień później założyć na nie pierścienie. Samo zakładanie gumek jest nieco nieprzyjemne (ale do przeżycia) i przez pierwszy dzień, dwa ich noszenia bolą zęby, czasem nie tylko szóstki. Lojalnie uprzedzam.

W trakcie

Samo zakładanie aparatu nie boli. Bałam się tego i nawet się na to przygotowałam, ale bólu nie było. Dziwne uczucie wywoływał za to rozszerzacz do ust, w dodatku kojarzył mi się z jakimiś japońskimi chorymi zabawkami erotycznymi. Powodował, że ortodontka miała dostęp do wszystkich moich zębów (co nie jest proste, bo mam szczękę dziecka. Tak mówią).

Lekarz najpierw zakłada ci na szóstki pierścienie, czyli taki metal, który trzyma całą konstrukcję aparatu. Nie zdziwcie się, że wygląda to trochę jak u jakiegoś Frankensteina ;) Potem ortodonta nakłada na zęby klej i przykleja zamki, czyli małe metalowe kwadraciki. Na zamki nakładane są gumki – ligaturki. Do wyboru są różne kolory. I nie zrażajcie się – przed założeniem aparatu byłam pewna, że będę nosić tylko białe lub przezroczyste, tymczasem założyłam takie dopiero w tym miesiącu (gumki zmieniane są na każdej wizycie ortodontycznej). Moje ulubione to błękitne, ale miałam tez jasno różowe. No teraz jeszcze polubiłam białe, ale ostrzegam – farbują od jedzenia (buraki, mandarynki, mocno napigmentowane składniki). Przez zamki przeciągany jest drut i voila – gotowe!

Po

Zaraz po jest okej. Znaczy prawie okej, bo nie możesz się przyzwyczaić do swojego widoku. I do tego, że masz coś w buzi. W drodze powrotnej do domu radzę zaopatrzyć się w zapas jedzenia typu jogurty, zupki, banany i jakieś papki – przydadzą się w najbliższych dniach. Nie będę kłamać – zajebiście boli. Nie możesz gryźć. Masz wrażenie, że ruszają ci się wszystkie zęby. Nawet jak nie próbujesz gryźć to boli. Jedziesz na tabletkach przeciwbólowych. Aparat jest niewygodny. Wydaje się ogromny i nie na miejscu. Masz wrażenie, że nigdy się nie przyzwyczaisz. W dodatku aparat cię obciera – masz rozoraną wargę, język, dziąsło – wybierz jedno lub wszystkie. Masz ochotę wyszarpać ten metal z twojej buzi. Właśnie wtedy na potęgę zaklejasz wszystko woskiem – każdą obcierającą cię powierzchnię (jak już w końcu namierzysz paluchem który cholerny fragment tego świństwa jest dla ciebie wyjątkowo okrutny). Na rany polecam Sachol – przynosi ulgę.

W pełni korzystaj z przywileju człowieka w bólu – niech inni robią ci jedzenie, przynoszą tabletki, pytają czy cię boli (oczywiście, że boli, nie widać?!) i niech rozpieszczają. Jedz dużo lodów. Trochę pomaga, ale ważniejsze, że możesz zjeść coś, co jest pyszne i nie musisz mieć wyrzutów sumienia.

A potem wszystko mija.

Przyzwyczajasz się. Aparat ci już nie przeszkadza. Zapominasz o jego istnieniu. Powoli zaczynasz jeść coraz twardsze rzeczy. Zużywasz coraz mniejszą ilość wosku bo i buzia i aparat przyzwyczajają się do siebie. 

No i widzisz efekt. Jest cudowny. Już po miesiącu, nawet po dwóch tygodniach, widać pierwsze zmiany. Przeglądasz swoje zęby kilka razy dziennie. Pokazujesz je innym. Dużo razy.

Potem przychodzi już rutyna. Chodzisz na comiesięczne (lub półtoramiesięczne) wizyty. Ortodonta zmienia ci gumki i dokręca aparat. Potem znów kilka dni bolą zęby. Jesz kanapki bez skórki, banany i dużo jogurtów. Są miesiące bardziej i mniej bolące. Tak już jest. Ale nawet gdy boli, nawet gdy jesz kolejny jogurt, jesz go prostymi zębami. 

Co do tego co można jeść a co nie – najlepiej sprawdźcie to sami. Oczywiście ostrożnie. Ja omijam wszystko, w co muszę się porządnie wgryźć – niepokrojone jabłka czy marchewki. Nie żuję gumy i nie piję coli (tej ostatniej chyba bardziej dla swojego zdrowia). Nie lubię też sałaty, zwłaszcza po podkręceniu aparatu, bo jest tak cienka, że muszę ją mocno złapać zębami, co sprawia lekki ból. Chipsy jem na potęgę. Znaczy normalnie. 

No i pamiętajcie – szczoteczka i płyn do płukania to wasi nowi przyjaciele. Jedzenie okropnie wchodzi między druciki, chowa się za zamkiem przez co wyglądacie mało zachęcająco, także warto mieć przy sobie również zestaw podróżny np. mały płyn do płukania i małą szczoteczkę do „przetykania” przestrzeni między aparatem (do kupienia w Rossmanie). A gdy już będziecie przetykać je językiem lub palcem, zwróćcie uwagę, czy nie macie rozbawionej waszym widokiem widowni.

 

Koszty

Za swój aparat (sam aparat) zapłaciłam 3000zł. Po 1500zł za górę i dół. Zwykły, metalowy. Dodam, że to jedna z niższych cen w Gdańsku. Te inne, estetyczne, śmakie i owakie kosztują więcej. Często znacznie więcej. Do tego należy doliczyć koszt zdjęć RTG zębów (ponad 100zł), wizyt konsultacyjnych (średnio 50zł, jeśli chce się skonsultować z więcej niż jednym ortodontą, koszt ten należy pomnożyć), czasem wycisków zębów (część gabinetów robi to w ramach zakładania aparatu i nie pobiera za to opłat). Niektórzy pozwalają płacić za aparat w ratach, inni (większość) chce pieniędzy od razu. Na pocieszenie dodam, że rzadko kiedy góra i dół aparatu zakładane są razem. Przeważnie dzieli je miesiąc do trzech, podczas których można uciułać resztę, rezygnując z kilku(nastu, dziesięciu) przyjemności. Koszty wizyt są przeróżne, ja płaciłam 70zł za jeden łuk (czyli aparat górny) i 120zł za dwa łuki (górę i dół). Nie zliczajcie jednak kosztu całego leczenia. Ja tak robiłam. A nie jest to dobre wyjście. Po pierwsze – przeraża. Po drugie – należy zastanowić się nad kosztem początkowym, czy jest się w stanie tyle wyłożyć. Wizyty należy już wliczyć w koszty codzienne. To jak siłownia czy bilet miesięczny. Po prostu. I nie myślcie ile pieniędzy spoczywa na waszych zębach.

Aparat to nie wstyd. Czasy, gdy człowiek w aparacie nazywany był Jimmy’m z Ed, Edd i Eddy dawno minęły. Teraz aparat jest sexy. A przynajmniej całkiem normalny. Przede wszystkim zaś bardzo przydatny. Jeśli tak jak ja nie lubicie swoich zębów, swojego uśmiechu – zróbcie to. Nie czekajcie z tym. Ja żałuję teraz, że nie zrobiłam tego wcześniej. Naprawdę warto. Mówię wam to ja, która nosi aparat dopiero pół roku, a różnica w moim uzębieniu jest ogromna. Ogromna!

I mimo żelastwa na zębach, uśmiecham się dziś szerzej niż kiedykolwiek przedtem.  

P.S. Obiecałam sobie, że póki mam aparat, nigdy, przenigdy nie zwymiotuję. Choćby skały srały a świat się walił, nie zrobię tego.  Nie wyobrażam sobie tego i nie chcę się przekonywać. Fuj. Okropność.